Woerdense verzetsheld geëerd met plaquette

Een Woerdenaar die tijdens de oorlog Joodse mensen en verzetsstrijders hielp met onderduiken, is geëerd met een plaquette. Melkboer Jan van Elk werd samen met zijn onderduikers opgepakt en overleefde de oorlog niet. Om zijn daad niet verloren te laten gaan, kwam zijn neef met het idee om een herdenkingssteen te plaatsen in Woerden. De Israëlische ambassadeur heeft de plaquette vanmiddag onthuld.

Van Elk was melkventer en had een pand aan de Rijnstraat in Woerden. Hij was lid van verzetsbeweging Oranje Vrijbuiters en vanuit die rol was hem gevraagd 18 Joodse mensen en vijf verzetsstrijders onder te brengen in zijn pand.

Inval Duitsers

“Het ging maar vijf maanden goed”, zegt zijn neef Bert van Elk. Want op 25 augustus 1943 vielen de Duitsers binnen. Die inval was een onderdeel van een grote operatie tegen het verzet en de hele verzetsgroep de Oranje Vrijbuiters.

“De Duitsers hebben eerst alle mensen die in het pand zaten afgevoerd. Mijn oom dacht: dit moet ik gaan melden aan het hoofdkwartier in Utrecht. Dus die is op de trein gestapt en die heeft vervolgens daar aangebeld aan de Nieuwegracht. Daar is hij gearresteerd want de Sicherheitspolizei was daar ook al binnengevallen en iedereen die aanbelde, werd onmiddellijk in de kraag gevat. En dat overkwam mijn oom ook.”

Zijn verhaal laten voortleven

Van Elk wil met de herdenkingssteen voorkomen dat het verhaal van zijn oom verloren zou gaan. “Want de mensen die er destijds bij waren, die zijn er niet meer. En jonge generaties kennen het verhaal niet. Dus wij hadden zoiets van: we moeten daar wat mee doen.”

Het pand van zijn oom bestaat nog steeds, alleen heeft het winkelpand een glazen gevel gekregen dus daar kon geen plaquette geplaatst worden. In plaats daarvan komt de steen in een klein poortje naast het pand.

Dochter was vijf jaar oud

De oom van Bert van Elk had twee kinderen. Een daarvan leeft nog: de dochter van Jan die inmiddels in de tachtig is. “Ze heeft verteld dat ze op de dag dat het allemaal gebeurde haar vader heeft uitgezwaaid omdat hij naar Utrecht vertrok. En haar vader zei tegen haar: ik zie jullie vanavond weer.”

“Dat is natuurlijk helemaal nooit meer gebeurd want hij is nooit meer teruggekomen. Zij was toen vijf jaar. Voor haar en ook voor haar broer – die inmiddels overleden is – is dit een steuntje in de rug. Zij hebben hun hele leven hun vader moeten missen.”

Bron: RTV Utrecht   Foto’s: Alex de Kuijper