Maria terug in Stadsmuseum

Maria terug in Stadsmuseum

Het beeld is gemaakt van vruchtenhout en is 67 cm hoog. Maria staat in een bevallige houding. Haar blik is op Christus gericht, die zij op haar linkerhand draagt.

Wat is er gebeurd?
Madonna en kind waren flink beschadigd door houtworm, die veel gaatjes en gangen in het hout achterliet. De houtworm werd in 2008 al bestreden: door het beeld enkele weken in een zuurstofloze ruimte te plaatsen verdwenen de insecten. Nu is tijdens de conservering het beschadigde hout versterkt door het inspuiten van synthetische hars. Losse verflagen zijn ‘vastgeplakt’ en tenslotte is het beeld goed schoongemaakt. In de restauratiefase zijn grote gaten in het hout opgevuld en zijn er wat retouches aangebracht om de vormen van het beeld te verduidelijken.

Tijdens de werkzaamheden bleek dat niet alle onderdelen van het beeld origineel zijn. Waarschijnlijk werd het beeld al in de 19de of aan het begin van de 20ste eeuw grondig gerestaureerd, ook toen al vanwege aantasting door houtworm. Tijdens deze restauratie zijn de kroon en de rechterhand van Maria en het kindje vervangen. Ook werd duidelijk dat het beeld in de loop der tijd een aantal keer is overgeschilderd.

Laag over laag over laag …
Het beeld is duidelijk meerdere malen beschilderd geweest en er zijn ook delen van de beschildering verdwenen. Al meteen nadat het beeld was gemaakt, kreeg het kleur. In de 18de of 19de eeuw kwam daar een nieuwe laag overheen, met onder meer Franse lelies van bladgoud. Later in de 19de eeuw zijn het onderkleed en kleed van Maria grijs geschilderd. Nog weer later is die grijze laag eraf gehaald met agressieve middelen, zodat de eronder gelegen versieringen van Franse lelies en andere bloemen in bladgoud ook verdwenen. Daardoor zijn grote lacunes in de rode en blauwe kleuren te zien. Bij de restauratie is ervoor gekozen deze lacunes niet op te vullen. Zo blijft de geschiedenis van het beeld zichtbaar.

Herkomst
Het beeld stond vroeger in de inmiddels afgebroken Vossenschanskapel in Woerden. Over de herkomst daarvoor is nauwelijks iets bekend, maar oorspronkelijk komt het beeld uit Zuid-Frankrijk. Dat is te zien aan de stijl waarin het is gemaakt. De Sint-Franciscus Stichting, de vroegere eigenaar van het ziekenhuis waar de Vossenschanskapel onderdeel van was, besloot in 2007 dat het beeld in de collectie van het Stadsmuseum het meest op zijn plaats was.

Symboliek
Zoals gewoonlijk bij religieuze kunst, vertoont het beeld een aantal symbolische elementen. Zowel Maria als het Kind dragen een kroon, wat het symbool is voor goddelijke soevereiniteit. De sluier van Maria staat voor kuisheid. Maria houdt een vijg in haar rechterhand. De symboliek daarvan heeft te maken met de verlossing van de mensheid door Christus. Het Kind zelf heeft een duif op schoot, het symbool van de heilige geest.

Langskomen
Kom snel eens langs om de ‘vernieuwde’ Madonna zelf te bewonderen!
Zeker nu ook de tentoonstelling De Conste van Geometria. Vijf eeuwen cartografie in het Land van Woerden te zien is. Hierin zijn ruim vijftig kaarten tentoongesteld, die met hun kleuren, versieringen én vele wetenswaardigheden over Woerden en omgeving een lust voor het oog zijn. Ook is een fraaie catalogus verkrijgbaar.