Feestverlichting, promotie, plantenbakken aan lantaarnpalen, gesprekken met de gemeente, bemoeienis met wegafsluitingen, straatmeubilair en markten, en financiële bijdrages aan evenementen. De Bedrijven Investeringszone (BIZ) van Stadshart Woerden doet veel, maar voor hoe lang nog?
De wettelijke termijn van een BIZ-regeling is vijf jaar en die van Stadshart Woerden loopt eind dit jaar af. Het bestuur van het Stadshart, onder voorzitterschap van Gineke van Kesteren is nu al bezig met de voorbereidingen op een nieuwe BIZ periode na het succes van de afgelopen 5 jaar.
“We zijn bezig met de nieuwe zogenaamde draagvlakmeting, waarbij alle stadshartondernemers die onder de BIZ-regeling vallen hun stem mogen uitbrengen over het verlengen van die BIZ-regeling.”
Verplicht om freeriding te voorkomen
De BIZ-regeling is door het ministerie van Economische Zaken in het leven geroepen om de kwaliteit van bedrijfsgebieden en winkelcentra op de lange termijn te behouden. Het ministerie constateerde dat centra en bedrijventerreinen weinig onderlinge samenwerking kenden en dat er ook geen goede prikkels zijn om samenwerking te stimuleren. “In Woerden zagen wij dit bijvoorbeeld terug bij de voorloper van de BIZ waarbij de vereniging vooral gedragen werd door de kleine ondernemers, en de grote ketens geen bijdrage leverden, maar wel profiteerden van de inspanningen van anderen. Er was duidelijk een gevoel dat de solidariteit in het Stadshart onder druk stond,” verduidelijkt Van Kesteren. Inmiddels is het ministerie vanwege het succes van de BIZ samenwerkingen toe aan de uitbreiding van de huidige wet. Woerden is wat dat betreft ook weer echt koploper in Nederland met een BIZ-vereniging in het Stadshart die de kansen van de samenwerking ten volle benut. “Door te innoveren en de promotie van Woerden als geheel naar een hoger plan te trekken met aantoonbaar profijt voor alle ondernemers.”
Nadat een BIZ-gebied tot stand is gekomen zorgt de gemeente voor inning van de jaarlijkse bijdrage naar rato van de WOZ waarde van een winkel of horecapand. “Hierdoor zijn er in het Stadshart geen zogenaamde Free riders meer, bedrijven die zelf niet bijdragen maar wel profiteren van een door anderen gefinancierde Sinterklaasintocht bijvoorbeeld.” De BIZ zelf kent daarnaast een verenigingsstructuur. Alle BIZ-plichtigen kunnen kosteloos lid worden van de vereniging en zo actief bijdragen aan de toekomst van het Stadshart. “Vooral natuurlijk ook hun wensen laten horen en laten zien waar voor hun bedrijf of voor hun straat uitdagingen liggen die we collectief kunnen oppakken.”
Samenwerking tussen 300 ondernemers
“Je kunt je daarnaast voorstellen dat we als BIZ vereniging met heel veel kleine en grote dingen tegelijk bezig zijn in het belang van het Stadshart. Een van de zeer belangrijke gevolgen van een BIZ-vereniging is dat we groot gewicht in de schaal leggen in het maatschappelijke en gemeentelijke debat. We vertegenwoordigen immers ruim 300 ondernemers en daar ga je niet zomaar aan voorbij.” Terecht merkte het College van B&W eerder dan ook op dat zij er niet aan moet denken dat we weer terug zouden vallen in de oude situatie waarbij iedere winkelier voor zich zijn zaak moet bepleiten. “Als je geen samenwerking en geen samenhang hebt, dan verlies je automatisch inspraak en vermogen om zaken ten voordele van het Stadshart positief te kunnen beïnvloeden.”
Dankzij het feit dat alle ondernemingen in het Stadshart meedoen, is er ook beduidend meer geld te besteden. “Maar, vergis je niet, met grotere budgetten komt er ook een grotere verantwoordelijkheid. Tweemaal per jaar legt het bestuur aan de vereniging verantwoording af en worden alle wensen geïnventariseerd voor de volgende budgetperiode.” Er zijn de afgelopen jaren mooie grote projecten gerealiseerd zoals bijvoorbeeld een webplatform voor het gehele stadshart met profielpagina’s voor alle ondernemers, maar bijvoorbeeld ook heel concreet een gekoesterde wens: een intensief strooibeleid gericht op bereikbaarheid van winkels.
Gevraagd en ongevraagd adviseren
Het bestuur en de vereniging zaten de afgelopen vijf jaar niet stil. “Dat blijkt wel uit de bijna schier oneindige lijst van zaken die gerealiseerd, geïnitieerd, verbeterd of mogelijk gemaakt zijn. En dan hebben we het nog niet eens over de tientallen overleggen waarbij de vereniging betrokken is en de vele manifestaties en bijeenkomsten die door het bestuur namens de vereniging worden bijgewoond.” Er zijn natuurlijk ook zaken waar de vereniging juist niet over gaat. In het Stadshart is en blijft de basis van de openbare ruimte de verantwoordelijkheid van de gemeente Woerden. “Wij zijn echter altijd beschikbaar voor advies en leveren dat gevraagd en ongevraagd. En ondanks het feit dat we niet overal verantwoordelijk voor zijn en kunnen zijn, prijzen wij ons zeer gelukkig met de betrokkenheid van de gasten en ondernemers van het Stadshart. Zo weten ze ons ook te vinden in het geval van losliggende stoeptegels of bijvoorbeeld de problemen die ze met parkeren of als verkeersdeelnemer tegenkomen. Dat geeft ons altijd de mogelijkheid om direct vanuit de praktijk met voorbeelden de gemeente te informeren.”
Straatambassadeurs voor onderling contact
De BIZ-vereniging heeft een zeer groot aantal actieve leden dat zich inzet voor de BIZ. “De binnenstad is opgedeeld in een aantal gebieden en per gebied hebben we een aanspreekpunt voor ondernemers in die buurt. Dit zijn onze straatambassadeurs. Zij brengen bijvoorbeeld de stadshartpost zoals flyers en posters rond, beantwoorden vragen en adviseren of praten bij waar nodig. Zo hebben we het hele jaar door direct een luisterend oor bij alle ondernemers en is de verbinding tussen ondernemers voortdurend in de maak. Je kunt je voorstellen dat een nieuwe ondernemer zich direct welkom en gesteund voelt als een straatambassadeur een bezoekje brengt en de ondernemer bijpraat over wat hij van het Stadshart kan verwachten en wat hij of zij daarin kan betekenen.”
Zonder BIZ geen Stadshart
“Het is wellicht cru om te stellen, maar er is eigenlijk geen weg terug. De BIZ heeft bewezen enorm veel toegevoegde waarde te brengen en legde de basis voor echte onderlinge solidariteit. Wij zijn met de BIZ echt een Stadshart. Stel dat de BIZ ophoudt, dan vallen we terug op een zeer kleine vereniging en vervalt de solidariteit. Ondernemers gaan dan weer naar elkaar zitten kijken en nemen een afwachtende houding aan in de trant van als hij niet betaalt, dan ik ook niet. Je begint dan aan een race naar de bodem, een regelrechte neerwaartse spiraal,”
bepleit Van Kesteren. En dan spreekt ze nog niet eens over het feit dat de ondernemers zichzelf tekort doen als ze een zo succesvolle samenwerking zouden laten vervallen. “Daarmee verliezen ze ook hun krachtige positie als belangenbehartiger. Wie gaat het Stadshart vertegenwoordigen namens allen als de BIZ er niet meer is?”
Uiteraard kost de BIZ geld voor iedere individuele onderneming. Maar wat kost het als je als winkel zelf een strooiwagen moet inhuren, of zelf je eigen kerstverlichting moet ophangen? “Dan ben je velen malen meer kwijt dan de relatief bescheiden BIZ bijdrage. “De BIZ heeft meerwaarde. “Woerden op de kaart zetten, het Stadshart door samenwerking sterker maken en zorgen dat onze belangen worden behartigd.” Het geldelijke argument tegen de BIZ is dan ook geen valide argument, meent Van Kesteren. “Als iemand op inhoudelijke argumenten tegen de BIZ is, verwachten we ook dat hij of zij deze duidelijk naar voren brengt.” Ze vat het met het bekende citaat van JFK vrij samen: “Vraag je niet af wat je voor je BIZ-bijdrage individueel krijgt, maar wat je met je BIZ-bijdrage kunt doen als gezamenlijk Stadshart.”
Stemmen voor een nieuwe BIZ
Voordat er een nieuwe BIZ-termijn kan starten, vindt er eerst de verplichte draagvlakmeeting plaats. Deze stemming is een formeel onderdeel van de huidige BIZ-regeling en alle ondernemers in het Stadshart mogen hun stem uitbrengen. “Niet verplicht maar uiteraard wel handig om te doen,” aldus van Kesteren. De stemrondes vangen aan vanaf 22 juni 2016 en geschieden onder de verantwoordelijkheid van de gemeente Woerden die bij monde van het College van B&W de ondernemers aanraadt voor de BIZ-regeling te stemmen. Voor zo ver dit nodig is, want gezien de resultaten van de BIZ en de grote betrokkenheid van de ondernemers bij hun Stadshart, verwacht het bestuur dat de BIZ-regeling zondermeer verlengd wordt. Uiteraard worden de verbeterpunten wel geïnventariseerd. “Die hebben niet zo zeer invloed op de regeling zelf want die is immers in een wet gegoten. Het helpt ons wel bij het nog beter maken van het functioneren van de vereniging, en een nog sterker en bruisender Stadshart.”
Foto: Alex de Kuijper
Tekst: Winny van Rij
